Sigismundus Augustus, Dei gratia rex Poloniae, magnus dux Lituaniae, Russiae, Prussiae,
Masoviae, Samogitaeque etc., dominus et haeres, nobili Foelici Zirzinski haeredi in Zirszin
contribucionum nostrarum publicarum in pallatinatu Lublinensi exactori fideli dilecto gratiam
nostram regiam. Nobilis fidelitas nobis dilectae [s]! Relatum est nobis ex parte famatorum
proconsulis et consulum, advocati et scabinorum ac generaliter tocius communitatis civitatis nostrae
Lublinensis fidelitatem tuam nolle ab illis contribucionem civilem szosz [tj. szos] dictam per nos et
consiliarios Regni in proxima conventione generali laudatam iuxta antiquas consuetudines
quietacionum priorum collectorum nostrorum ac privilegia nostra eisdem desuper concessa actipere
[s] verum novos modos et rationes alias in eo querere nec non eosdem ad solvendas contribuciones
ducillarias a vinis quae adhuc non fuerint propinata ultra aequum compellere velle. Denique ab illis
artificibus qui contribuciones civiles publicas szosz [tj. szos] dictas solvunt seorsim contribuciones
alias ab artificiis illorum exigere velle. Quoniam vero commodo illo quod cum iniuria subditorum
nostrorum fuerit non delectamur. Verum unumquemque in iure suo conservare cupientes, innixique
consuetudini et observacioni in civitate nostra Cracoviensi de omnibus his hucusque servat etc.
Mandamus fidelitati tuae omnino ita habere volentes, ne ipsis civibus nostris in exigendis
contribucionibus nostris tum szoss civili [su]per quod privilegia nostra ipsi cives habent ultra iura et
privilegia nostra desuper illis concessa ac quietaciones priorum collectorum in duplo tamen iuxta
litteras nostras universales, tum etiam tribucionis [s] ducillariae, quae maerae et iustae iuxta
antiquam consuetudinem in civitate nostra primaria Cracoviensi hucusque servatur ab illis tantum
liquoribus quae propinantur et non quae integre in vasis servantur. Denique in exactione
contribucionum ab artificibus ultra praescriptum litterarum universalis nostri negotium quovismodo
facessere. Verum eosdem iuxta iura privilegia quietaciones antiquas et consuetudinem in civitate
nostra Cracoviensi diu tentam et servatam in omnibus suprascriptis conservet. conservarique curet
pro gratia et gravi indignatione nostra ac poena in transgressores mandatorum nostrorum aedita ac
laudata fidelitas tua aliter non factura. Datum in conventu generali Regni Parczoviensi feria secunda
ante festum sancti Petri ad Vincula proxima anno Domini MDLXIIII Regni vero nostri anno
XXX[V.]
Ad mandatum sacrae regiae maiestatis proprium
Zygmunt August, łaski Bożej król Polski, wielki książę litewski, pan i dziedzic ruski, pruski,
mazowiecki, żmudzki itd., szlachetnie urodzonemu Feliksowi Żyrzyńskiemu, poborcy podatków w
województwie lubelskim, lojalnemu i [nam] drogiemu [Panu, okazujemy] naszą królewską
życzliwość. Drogi i wierny [wobec nas Panie]! Doszło do nas od sławetnych burmistrza i rajców,
wójta i ławników, a także ogólnie od całej społeczności naszego miasta Lublina, że Wasza Wierność
nie chce od nich przyjmować podatku miejskiego zwanego szos, uchwalonego przez nas i doradców
królewskich na ostatnim sejmie walnym, zgodnie z dawnymi prawami zwyczajowymi,
odnoszącymi się do uzgodnień naszych dawniejszych poborców, jak również w zgodzie z naszymi
przywilejami przyznanymi w tej sprawie tymże [mieszczanom], lecz że poszukujesz w tym
względzie nowych sposobów i innych uzasadnień, a także chcesz niesłusznie zmusić ich do
płacenia podatku czopowego od [rodzajów] win, które dotychczas nie były sprzedawane w
szynkach. Ponadto od tych rzemieślników, którzy płacą podatki miejskie zwane szos, chcesz
oddzielnie ściągać inne podatki. A ponieważ nie cieszy nas to, co dokonuje się z uszczerbkiem dla
naszych poddanych, lecz pragniemy, aby każdy zachował swoje prawa, opierając się zatem na
zwyczaju zachowywanym dotychczas we wszystkich tych sprawach w naszym mieście Krakowie, a
także chcąc, aby wszystko tak [właśnie] się miało, polecamy Waszej Wierności, żebyś tymże
naszym mieszczanom w kwestii ściągania naszych podatków, zarówno jeśli chodzi o szos miejski,
co do którego mieszczanie ci mają nasze przywileje, przyznane im dodatkowo poza naszymi
prawami i przywilejami, a jednocześnie uzgodnienia dawniejszych poborców, zdwojone jednak
poprzez nasze powszechnie obowiązujące dokumenty, jak też w odniesieniu do podatku szos, który
jak dotychczas jest w naszym głównym mieście Krakowie uczciwie i sprawiedliwie zachowywany,
tylko od tych napitków [pobierał podatki], które sprzedaje się w szynkach, nie zaś tych, które w
całości przechowuje się w naczyniach. Ponadto, jako że w ściąganiu podatków od rzemieślników
[wspomniany poborca] wykracza zbytnio poza zalecenie naszego ogólnie obowiązującego pisma,
niech zatem zachowuje i dba o utwierdzenie tychże [mieszczan lubelskich] w zgodzie z prawami,
przywilejami i dawnymi uzgodnieniami oraz zwyczajowym prawem od dawna utrzymywanym i
zachowywanym pod tym względem w naszym mieście Krakowie. Niech Wasza Wierność przez
wzgląd na nas nie czyni inaczej, aby nie narazić się na naszą surową niełaskę i karę nakładaną na
tych, którzy przekraczają nasze polecenia i postanowienia. Wydano na sejmie walnym Królestwa w
Parczewie, w pierwszy poniedziałek przed świętem świętego Piotra w Okowach, w roku Pańskim
1564, naszego zaś panowania 3[5].
Na osobiste polecenie Jego Królewskiej Mości