1540, 23 marca, Kraków

f. tertia pt dom. Ramispalmarum prox.

Zygmunt król polski w sporze między rajcami m. Lublina a Janem z Tęczyna wojewodą sandomierskim, starostą bełskim, chełmskim i krasnostawskim o pobór przez tegoż cła od mieszczan lubelskich w tenucie bełskiej wbrew przywilejowi króla Władysława [zob. nr 67], uznaje dożywotnie prawo starosty do wymienionego cła, ponieważ pobiera je z tytułu dzierżawy bełskiej, nadanej mu przez króla wcześniej, niż potwierdził on wspomniany przywilej celny dla lublinian. Po śmierci Tęczyńskiego mieszczanie mają być wolni od opłaty tego cła.

150

  • Transkrypcja
  • Tłumaczenie

SIGISMUNDUS Dei gratia rex Polonie, magnus dux Lithuanie, Russie, Prussie, Masouie etc. dominus et heres, significamus tenore presentium, quibus expedit universis, quia cum famati proconsules et consules civitatis nostre Lublinensis conquesti essent de magnifico Joanne de Thanczin palatino Sandomiriensi et capitaneo nostro Belzensi, Chelmensi et Crasnostauiensi pro recepcione ab eis thelonei in tenuta ipsius Belzensi continuum et tenorem privilegii per serenissimum, olim dominum Vladislaum regem, avum et predecessorum nostrum desideratissimum libertatem ab omnibus et singulis theloneorum solutionibus continentis dari, concessi ac per nos tandem confirmari, supplicassentque nobis, ut iuxta eorum huiusmodi libertatem et privilegium predictum eos conservare dignaremur. Prenominatus tum palatinus Sandomiriensis allegavit se fuisse et esse in usu et possessione receptionis thelonei huiusmodi ab ipsis civibus Lublinensibus vigore arende a nobis habite capitaneatus predicti Belzensi prius quam huiusmodi libertas illis a nobis esset confirmata. Nos itaque premissis omnibu[s] diligenter exauditis attentoque eo, quod arenda prefati capitaneatus et bonorum ac proventuum ex eodem provenientum non possumus quicquam utiliatatum cuipiam dare et ex dictis proventibus adimere arcrevimus et presentibus decernimus quatinus prefatus, magnificus palatinus Sandomiriensis sit in usufructum in possessione pacifica et continua, exigendi thelonei a dictis civibus nostris Lublinensibus usque ad externa vite sue tempora tantum, quem in dicti thelonei usu et possessione presentibus conservamus et relinquimus. Post mortem vero et obitum ipsius palatini cives nostri Lublinenses predicti libertate eis concessa, iuxta privilegium suum, utentur et illa servabuntur nullaque deinceps thelonea solvere cuipiam in prefato capitaneatu debebunt, nec tenebuntur presenti decreto nostro mediante. Datum Cracouie, feria tercia post dominicam Ramis Palmamrum proxima, anno Domini millesimo quingentesimo quadragesimo, regni vero nostri tricesimo quarto.

Samuel episcopus Chelmensis et vicecancellarius subscripsit.

Relatio reverendi in Christo patris domini Samuelis Maczieiowskii episcopi Chelmensis et Regni Polonie vicecancellarii.

Zygmunt z łaski Boga król Polski, wielki książę Litwy, Rusi, Prus, Mazowsza itd. pan i dziedzic, oznajmiamy niniejszym, wszystkim tym, których to dotyczy, ponieważ słynni burmistrz i rajcy naszego miasta Lublina poskarżyli się na wspaniałego Jana z Tęczyna wojewodę sandomierskiego i naszego starostę bełskiego, chełmskiego i krasnostawskiego o ciągłe pobieranie przez niego cła na tenucie tejże bełskiej, a tenorem przywileju [wystawionego] przez najjaśniejszego, niegdyś władcę Władysława króla, dziada i poprzednika naszego najbardziej pożądanego, [na mocy którego] wolność od wszelkich i pojedynczych ceł i podatków w rzeczy samej została [im] dana i przekazana oraz przez nas na koniec potwierdzona i prosząc nas, abyśmy wedle ich w tejże wolności i wspomnianemu przywileju postanowili pozostawić. Wspomniany następnie wojewoda sandomierski twierdził, że on mocą dzierżawy przez nas oddanej starostwu wspomnianemu bełskiemu wcześniej niż ta wolność została przez nas im potwierdzona, był i jest w użytku i posiadaniu tegoż cła. My zatem wcześniejsze wszystkie [racje] uważnie wysłuchawszy i uznawszy to, że dzierżawę starostwa i dobra i dochody z niej przychodzące nie możemy jakiś użytków każdemu dawać i tych dochodów zabierać postanawiamy i niniejszym ustanawiamy, że wspomniany, wspaniały wojewoda sandomierski będzie w użytkowaniu i posiadaniu spokojnym i ciągłym, pobierając cło od tychże mieszczan naszych lubelskich aż do końca swego życia, którego w tymże pożytku i posiadaniu cła niniejszym zabezpieczamy i pozostawiamy. Po śmierci zaś i odejściu [spośród żywych] tegoż wojewody wspomniani mieszczanie nasi lubelscy wolnością im przekazaną, wedle ich przywileju, będą [jej] używać i się nią posługiwać żadnego następnie cła płacić jakkolwiek temuż wspomnianemu starostwu nie będą musieli, ani nie będą [uiszczać] ze względu na nasz wyrok pośredniczący. Dane w Krakowie, w najbliższy wtorek po Niedzieli Palmowej, roku Pańskiego tysiąc pięćset czterdziestego, roku zaś naszego panowania trzydziestego czwartego.

Samuel biskup chełmski i podkanclerzy podpisał.

Z relacji pełnego czci dla Chrystusa ojca, pana Samuela Maciejowskiego biskupa chełmskiego i Królestwa Polski podkanclerzego.

Oryg., perg., 51,5 x 19,7+8cm, niewielkie przedarcia na złożeniach; j. łac.

Pieczęć mn. kor., w miseczce wosk., na pasku perg., częściowo uszkodzona; por. Gumowski, nr 46.

Pod tekstem: relacja i podpis Samuela Maciejowskiego, podkanclerzego.

Na odwrocie: regest [XVII w.], w większej części zatarty; „NB 17mum Privilegium iii quo contine[tur] libertas ciui[bus] Lubli[nensibus] in capitaneata [!] Sendomirien[si] et Crasnostauie[nsi] theloneis An Dni  1540”;  „Serenissimi  Sigismundi 9num”;  „Theloneum  …   1540”;  „Nro  101” (sumariusz z r. 1836).

Kopia z XVIII w., nie uwierzytelniona.

Odpis: KmL, sygn. 247, nr 9; reg.: KmL, sygn. 248, s. 32; AmL, sygn. 151, nr 115.

Druk: Riabinin, nr 170; MRPS, IV, nr 20237.

Wykaz, 65; DmL, sygn. 76.

Uwaga: Jan Tęczyński był starostą bełskim w 1. 1519 – 1541, por. Urzędnicy chełmscy, nr 317.

Skip to content