sab. in crast. Undecem Millium Virginum
Zygmunt król polski wyjaśnia, że nadany przez niego przywilej dla mieszczan lubelskich [zob. sygn. 88], zwalnia od cła wszelkie towary, wobec czego poleca celnikom, zwłaszcza na komorach bełskiej i chełmskiej, aby nie pobierali opłat celnych od pędzonych przez mieszczan lubelskich wołów, krów i cieląt.
- Transkrypcja
- Tłumaczenie
Sigismundus, Dei gratia rex Poloniae, supremus dux Lituaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae
etc., dominus et haeres. Significamus tenore praesentium, quorum interest universis, quia etsi in
conventione Regni generali, anno Domini millesimo quingentesimo quadragesimo tercio Cracoviae
celebrata, concesseramus civibus nostris Lublinensibus libertatem et immunitatem a solutione
theloneorum nostrorum ab omnigenis mercibus, in omnibus cameris et locis Regni dominiorum
nostrorum, iuxta privilegia ipsis ab antecessoribus nostris concessa, quoniam tamen in literis
eiusmodi libertatis, omnibus mercibus generaliter descriptis, nullae specialiter expressae et
enumeratae sunt, ob idque theloneatores nostri praefatos cives Lublinenses ad solvendum
theloneum a bobus et vaccis cogant et compellant, interpretando secundum illam g[e]neralem
libertatem ab omnibus quidem aliis mercibus, non tamen a bobus, et vaccis, eosdem cives
Lublinenses a solvendo theloneo liberos esse debere. Ideo nos ambiguitatem eiusmodi literarum
nostrarum tollere volentes, easdem interpretando duximus, interpretamurque et declaramus
praesentibus, quia videlicet praefati cives Lublinenses, vigore libertatis generalis per nos illis
concessae a solutione theloneorum, non solum ab aliis quibusvis mercibus, sed etiam a bobus et
vaccis seu iuvencis liberi, immunes et exempti esse debent. Quare vob[i]s omnibus, theloneorum
nostrorum praefectis, eorumque notariis et custodibus in omnibus cameris et locis Regni et
dominiorum nostrorum constitutis, praesertim vero in cameris Belzensi et Chelmensi mandamus, ne
a praefatis civibus Lublinensibus seu eorum mercatoribus aut vectoribus nomine thelonei, ratione
boum et vaccarum sive iuvencarum, quidquam exigant aut exigere faciant. Sed quemadmodum a
solutione thelonei ab aliis quibusvis mercibus liberi et exempti sunt, ita et ab hoc theloneo ratione
boum, vaccarum et iuvencarum solvendo illos immunes et exemptos esse sciant liberosque faciant,
et ab aliis fieri permittant, novo tamen finitimo nostro theloneo excepto. Harum testimonio
literarum, quibus sigillum nostrum est appensum. Datum Piotrcoviae, sabbato, in crastino Undecim
Millium Virginum, anno Domini millesimo quingentesimo quadragesimo septimo, regni vero nostri
quadragesimo primo.
Nico[laus] Grabia castellanus Chelmensis, Regni vicecancellarius manu propria
Relatio magnifici Nicolai Grabia castellani Chelmensis et Regni Poloniae vicecancellarii ac Lubomliensis
capitanei etc.
Zygmunt, z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, pan i dziedzic ruski, pruski,
mazowiecki itd., oznajmiamy mocą niniejszego dokumentu wszystkim, których to dotyczy, że
chociaż na sejmie walnym Królestwa, zwołanym w Krakowie w roku Pańskim tysiąc pięćset
czterdziestym trzecim, zgodnie z przywilejem nadanym im przez naszych przodków przyznaliśmy
naszym lubelskim mieszczanom wolniznę i zwolnienie z płacenia naszych ceł od wszelkiego
rodzaju towarów we wszelkich komorach celnych i miejscach [poboru ceł] Królestwa
pozostających pod naszym władztwem, ponieważ jednak w tym akcie wolnizny opisane są
wszystkie towary ogólnie, żadne zaś nie są tam wymienione ani wyliczone odrębnie, stąd nasi
celnicy zmuszają i siłą nakłaniają, wspomnianych uprzednio, mieszczan lubelskich do płacenia cła
od wołów i krów, interpretując tę naszą ogólną wolniznę w ten sposób, że owi mieszczanie lubelscy
winni być zwolnieni z płacenia cła od wszystkich innych towarów, jednak nie od wołów czy krów,
dlatego my, chcąc usunąć tę dwuznaczność tamtego naszego pisma, postanowiliśmy je objaśnić i
niniejszym wyjaśniamy je i tłumaczymy. Ponieważ mianowicie, uprzednio wspomniani,
mieszczanie lubelscy winni być zabezpieczeni i zwolnieni [z ceł], dlatego wam wszystkim, naszym
zarządcom komór celnych, ich pisarzom i strażnikom osadzonym we wszystkich komorach i
wszelkich miejscach [poboru ceł] Królestwa będących w naszym władztwie, w szczególności zaś w
komorach bełskiej i chełmskiej, polecamy, aby ani od wspomnianych uprzednio mieszczan
lubelskich, ani też od ich kupców czy przewoźników niczego nie ściągali, ani też ściągać nie
dozwalali z tytułu cła od wołów i krów lub jałówek, lecz niech wiedzą, że podobnie, jak są oni
wolni i zwolnieni z płacenia cła od wszelkich innych towarów, tak też i od tego cła za woły, krowy i
jałówki, i niech ich [od niego] zwalniają oraz dozwalają, aby ich inni zwalniali, z wyłączeniem
jednak naszej nowej, najbliższej komory celnej. Dla poświadczenia tego pisma została do niego
przywieszona nasza pieczęć. Wystawiono w Piotrkowie, w sobotę nazajutrz po święcie Jedenastu
Tysięcy Dziewic, w roku Pańskim tysiąc pięćset czterdziestym siódmym, panowania naszego zaś
czterdziestym pierwszym.
Mikołaj Grabia, kasztelan chełmski, podkanclerzy Królestwa własnoręcznie [podpisał]
Relacja Mikołaja Grabii, kasztelana chełmskiego, podkanclerzego Królestwa Polskiego, starosty
lubomelskiego itd.
Oryg., perg., 47 x 24,5+9 cm; zachowany dobrze; j. łac.
Pieczęć mn, kor., w miseczce wosk., na sznurku jedw. dbw., frag. pola wykruszony; por. Gumowski, nr 46.
Pod tekstem: relacja i podpis Mikołaja Grabii, podkancłerzego.
Na odwrocie: „NB. 22dum priuilegium in quo continetur libertas a theloneis mercimonia qu[aeui?]s exer[cen?]tis Anno Dni 1547”; inne napisy zatarte.
Kopia z XVIII w. nie uwierzytelniona.
Odpis: KmL, sygn. 247, nr 11; reg.: KmL, sygn. 248, s.34; AmL, sygn. 151, nr 130.
Druk: Riabinin, nr 197; MRPS, IV, nr 8039, 22980.
Wykaz, 81; DmL, sygn. 96.