Dla dwudziestolecia międzywojennego Archiwum dysponuje niemal pełną dokumentacją działalności urzędów administracji państwowej, które stanowią zespoły akt: Urzędu Wojewódzkiego Lubelskiego (UWL) i starostw powiatowych z terenu województwa. Uzupełniają je akta władz samorządowych, jednakże w postaci niekompletnie zachowanych archiwaliów wydziałów powiatowych i gmin. Na czele województwa stałCzytaj więcej
100 Lat Archiwum
Archiwalia okresu zaborów i I wojny światowej

Po III rozbiorze Polski w 1795 r. ziemie Lubelszczyzny znalazły się na krótko w zaborze austriackim. Potem nastąpił równie krótki okres Księstwa Warszawskiego (1810-1812), a od 1815 r. na wiek cały Lubelszczyzna dostała się pod panowanie rosyjskie, by u schyłku okresu niewoli znaleźć się podCzytaj więcej
„Wierne pamiętniki czynów przeszłych”. Zasób staropolski Archiwum Państwowego w Lublinie

Zasób staropolski Archiwum Państwowego w Lublinie należy do większych i najcenniejszych w Polsce. Zasadniczą jego część stanowią księgi sądów i urzędów szlacheckich: ziemskich, grodzkich, podkomorskich, a także miejskich. O nich to Feliks Łubieński, minister sprawiedliwości Księstwa Warszawskiego, powiedział, iż są „wiernemi pamiętnikami czynów przeszłych” (cyt.Czytaj więcej
Archiwiści lubelscy minionego wieku. Kilkanaście sylwetek – część II

Drugą serię sylwetek archiwistów lubelskich otwiera Mirosława Zakrzewska-Dubasowa (1913-2011), uczennica prof. Leona Białkowskiego. Studia ukończyła na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL. W lubelskim Archiwum pracowała od 23 roku życia (od 1936 do 1954 r.), z tego w latach 1949-1954 była dyrektorem Archiwum. W 1947 r. uzyskałaCzytaj więcej
Archiwiści lubelscy minionego wieku. Kilkanaście sylwetek – część I

Jan Riabinin, chyba najbardziej zasłużony dla Lublina archiwista okresu międzywojennego, w jednym ze swoich wierszy (bo i poezją się parał) napisał: Bóg wybrańcom daje archiwisty szaty, By wskrzeszali pilnie zapomniane lata, Sercem się wczuwali w swoich przodków trudy, W ich bolenia, smutki, troski i ułudy.Czytaj więcej
O oddziałach zamiejscowych APL słów kilka

Gdy mówimy o dziejach Archiwum Państwowego w Lublinie, należy mieć na uwadze również jego placówki zamiejscowe w Chełmie, Kraśniku i Radzyniu Podlaskim. Najpierw, w 1950 r., na terenie województwa lubelskiego powstały Oddziały Powiatowe APL w Zamościu i Tomaszowie, a następnie w Puławach. Po ukazaniu sięCzytaj więcej
„Co nam obca przemoc wzięła…”. Rewindykacja archiwaliów lubelskich po I i II wojnie światowej

Od czasu utraty niepodległości przez Rzeczpospolitą archiwa polskie padały niejednokrotnie ofiarą łupieżczej polityki władz zaborczych. W pierwszej kolejności te, które przydatne były w administrowaniu zajętym terenem, w dalszej zaś te, które miały wymierną wartość finansową i kolekcjonerską. Niekiedy chęć posiadania archiwaliów wypływała z fałszywych przesłanekCzytaj więcej
Jak zamek królewski nie został siedzibą archiwalną. O perypetiach lokalowych lubelskiego Archiwum w minionym stuleciu

Gdy w grudniu 1918 r. prof. Stanisław Ptaszycki, wraz z przydanym mu do pomocy archiwistą objazdowym Józefem Serugą, przystąpił do organizowania Archiwum Państwowego w Lublinie, zaczął swoje urzędowanie w tzw. gmachu pogubernatorskim przy pl. Litewskim 5 w lokalu b. archiwum gubernialnego. Były to pomieszczenia oCzytaj więcej